Fenerbahçe’nin yıldız golcüsü Edin Dzeko açıklamalarda bulundu. Milliyet’e konuşan Boşnak futbolcu, Beşiktaş itirafında bulundu.
İşte o kelamlar…
“FUTBOLA GEÇ BAŞLADIM”
“Saraybosna’da doğdum. Futbola Bosna-Hersek’te adım attım. Babam beni Željeznicar ekibine götürdü. Aslında bugünkü çocuklara baktığınız vakit onlar 5-6 yaşlarında oynamaya başlıyorlar. Lakin Bosna’da savaş olduğu için biraz daha geç başlamak durumunda kaldım. Fakat hiçbir vakit çok geç değildir. Babam da futbol oynadı. Profesyonel düzeyde değil, lakin onun biraz aşağısında. Muhtemelen futbol aşkı ondan geliyor…”
“SAVAŞ BİZLERİ ÇOK GÜÇLÜ YAPTI”
“Tabii ki bizler çocuktuk. Ben ve kız kardeşim. O vakit çok küçüktük. Alışılmış ki olan şeyleri anlıyorsunuz ancak her şeyi değil. Dışarıda ne olup bittiğini bilmenize karşın tekrar de dışarı çıkıp öteki çocuklarla oyun oynamak istersiniz. O manada bizim için biraz daha kolaydı, her şeyi bilmiyorduk. Ancak ailelerimiz için çok zordu. Natürel ki bu türlü şeyler yaşadıktan sonra insan daha güçlü hale geliyor.
Savaş hayatımızdaki en makûs şey. Umarım kimsenin başına gelmez. Son zamanlardaki savaşlara baktığım vakit, umarım onlar da en kısa müddette son bulur. Zira ben de bunu yaşadım. Nasıl bir his olduğunu biliyorum. Evinizden çıkmamanız gerekiyor. Bilhassa aileniz için endişeleniyorsunuz. Zira o vakit yiyecek ve gibisi şeyleri bizlere sağlayabilmek için meskenden çıkmaları gerekiyordu. Sıkıntı vakitlerdi, lakin bizleri daha güçlü yaptı…”
“GOL ATMAK DEĞERLİ ANCAK…”
“Kariyerimin başlarında biraz sağ tarafta da oynadım. 7 numara üzere. Ancak genelde kadrolarımda en çok gol atan oyuncu ben olurdum. O yüzden en başından beri santrfordum diyebiliriz. Çek bir hocam vardı. Benim kadrom Zeljeznicar’a gelmişti. 17-18 yaşlarındaydım. Orada 7-8 ay kaldı. Tam hatırlamıyorum. Gittikten yaklaşık 3 ay sonra beni aradı. Teplice ekibine gidip gitmek istemediğimi sordu.
Ama beni kendisinin hocalığını yaptığı ikinci lig kadrosuna kiralayacaklardı. ‘Evet’ dedim, kulüple görüştük ve orta yolu bulduk. Oraya gittim. 6 ay boyunca 2. ligde oynadım. Sonra direkt olarak Teplice grubuna gittim. Bence kıymetliydi. Bunu söylemeyi çok sevmesem de Bosna’dan ayrıldığım için şanslıydım. Zira Çek Cumhuriyeti’nde her manada daha âlâ tesislere, daha düzgün şartlara sahiptik.
Yetenekliydim diyebiliriz. Fakat yetenek sizi tek başına bir yere getirmez. Beni daima üst çekmeye çalışan bir hocaya sahiptim. Başta forvetin biraz ardında 10 numara durumunda oynadım. ‘Geriye daha çok koşman gerekiyor, buna alışman lazım’ dedi bana. Futbol oynamayı seviyordum. Alışılmış ki gol atmak en kıymetli ve en güç şey. Forvetler olarak gol atmayı severiz. Bunun için yaşamanız gerekiyor.
Belirtmiş olduğum üzere beşerler sizi yargılarken kaç gol attığınıza bakarak yargılıyorlar. Düzgün oynayabilirsiniz lakin gol atamadıysanız, kim gol atamadı derler. Ben ceza alanının ortasında pasları ve ortaları bekleyip gol atınca memnun olacak biri değilim. Geri gelip kadro arkadaşlarıma yardım etmeyi, onlar için alan yaratmayı seviyorum. Bir forvetten fazlası olarak bu benim…”
“MANCHESTER CITY ŞAMPİYONLUĞU İNANILMAZDI”
“Şampiyonluk maçında Manchester City formasıyla 2. golü attım. Muhtemelen mesleğiniz boyunca başınıza bir kez gelecek bir olay. Tahminen son dakikalarda maçlar kazanabilirsiniz, lakin son 2 dakikada 2 gol atıp Premier Lig’i kazanmak, bilhassa 2. yarıda yaşamış olduğumuz endişe sonrası inanılmaz bir histi. 44 yıl sonra şampiyon olduk, bunu açıklamak imkansız…”
“BENİM İÇİN PREMIER LİG EN İYİSİ”
“Almanya’da forma giydiğim vakit İngiltere’de oynamak istediğimi söylüyordum. Zira Premier Lig benim için dünyadaki en düzgün lig. Dünyanın en âlâ liginde, dünyanın en güzel oyuncularıyla oynayabilecek miyim, bunu görmek istiyordum. Korkmuyordum, zira başarısız olursanız, başarısız olursunuz. Fakat denemezseniz başarısız olup olamayacağınızı bilemezsiniz. Orada yapabileceğimi kanıtlamak için İngiltere’ye gitmek istedim.
Ben Bosna’dayken İtalya Ligi en yeterli ligdi. İtalya’da bize yakın bir ülke. Ronaldo, Maldini, Baggio üzere oyuncular forma giyiyordu. İtalya Ligi hayal üzereydi.
Orada oynamayı düşünmezdim, zira çok uzak bir düş üzere gelirdi. En büyük hayalim, kulübüm olan Zeljeznicar’da oynamaktı. Orada gol attım lakin 1.5-2 sene oynadım. Benim için orada oynamak her şey demekti.
Tabii ki İtalya Ligi en yeterli ligdi, ancak orada oynayabileceğinizi hayal bile edemiyorsunuz. Seçmek istemiyorum, zira her kulüp benim mesleğimin birer kesimi. En başta Çek Cumhuriyeti’nde oynadığım devirleri çok sevdim. Zira bana bir şeyler kattı. Konut inşa ederken evvel temeli oluşturmanız gerekir. Benim için münasebetiyle mesleğimin her kısmı kıymetlidir. Seçmeyi sevmiyorum fakat belirtmiş olduğum üzere Premier Lig benim için en âlâ lig. İtalya’da da kusursuz vakit geçirdim. Seçmesi sıkıntı…”
“TÜRKİYE MAÇI SONRASI TRANSFER OLDUM”
“Çek Cumhuriyeti’nde geçirdiğim 2 yıldan sonra 2007 yılında – sanırım haziran başıydı – Türkiye’ye karşı birinci ulusal maçımı oynamıştım. Sarajevo’da sizi 3-2 yendik ve ben de birinci yarının sonunda ikinci golü attım. Sanırım kaleci Rüştü Reçber’di. Servet ise stoperdi. Wolfsburg beni o maçta ve daha sonra oynadığımız Malta müsabakasında izledi. Her şey çok süratli gelişti.
O zamanki teknik yöneticileri Felix Magath ile buluştuk. Her şey ulusal gruptan sonraki birinci 10 gün içerisinde gerçekleşti. Magath’ın bana en çok kattığı şey, Alman mantalitesiydi. Bu mantalitede her vakit çok çalışmak gerekir, zira hiçbir şey size durduk yere gelmez. Kimse size hiçbir şeyi ikram etmez. Alanda onu sizin kazanmanız gerekir. Bosna’dan gelirken şunu biliyordum.
Eğer Almanya’ya gidersem durumumda oynayan pek çok Alman futbolcu olacak ve 9 numara olabilmem için onlardan çok daha uygun olmam gerekirdi. Felix Magath her vakit bizlere karşı çok talepkardı. Alanda herkesin kendi işini yapması, çok koşması ve birbirine yardım etmesi gerekiyordu. Ben de bu mantaliteyi mesleğim boyunca her yere taşımaya çalışıyorum. Zira çocukken futbol oynamaya başlayınca her şeye sahip olmanız mümkün değil. Farklı hocalardan, farklı gruplardan kendinize farklı şeyler katarsınız. Bence o benim mesleğim için çok değerliydi…”
“HER ŞEY BAŞTA BAŞLIYOR”
Fenerbahçe’nin Boşnak golcüsü, 37 yaşına karşın hala formda olmasını, “Kafa yapısı çok değerli. Alışılmış ki çalışmanız da koşul. . Zira 30 yaşını geçtikten sonra bedeninize daha çok dikkat etmeniz gerekiyor. Şayet sakatlanırsanız kalitenizi gösteremezsiniz. Her gün sakatlık önleyici çalışmalar yapmaya çalışıyorum” kelamlarıyla açıkladı.
“Bazen hisler değerlidir. Futbolda bazen hisleri bir kenara koymanız gerekebilir. Lakin bazen de içinizdeki şeyleri dışarı dökmeniz gerekebilir. Muhteşem Lig’deki birinci golümdü. Maçın çabucak başıydı. Şahane gol attı da diyebilirler, 1 metreden de gol attı diyebilirler.
Önemli olan topun kaleye girmesi. Nasıl olduğunun bir kıymeti yok. Evvelki gollerimin hepsi geçmişte kaldı. Aksi halde buralarda olmazdım, bir yerlerde güneşin keyfini çıkarıyor olurdum… Buradayım ve kendimi kanıtlamak istiyorum. Bence bir futbolcu her vakit kendini kanıtlayabilir. Geçmişte ne başardığının bir kıymeti yok. Buradaki beşerler performansınıza nazaran sizi yargılayacaklar. Yani ‘Geçmişte şu golleri attım’ diyemem. Bu bana bir şey katmaz. O yüzden geçmişte attığım golleri, kazandığım kupaları düşünseydim buraya gelmezdim…”
“Kafa yapısı değerli. Olağan ki çok çalışmanız koşul. Zira 30 yaşını geçtikten sonra bedeninize daha çok dikkat etmeniz gerekiyor. Şayet sakatlanırsanız kalitenizi gösteremezsiniz. Çok uzun mühlet oynayamazsınız. Şanslıyım ki çok fazla sakatlık yaşamadım. Lakin bu biraz da çalışmalarımın sayesinde. Zira her gün sakatlık önleyici çalışmalar yapmaya çalışıyorum. Her vakit şunu söylemeyi sevmişimdir. Bir tane mesleğiniz var. Keyfini çıkarmanız gerekiyor. Artık yapamadığınızı gördüğünüzde bırakıp gidebilirsiniz. Gençken tahminen her şeyi 37 yaşa kıyasla daha güzel yapabiliyor olabilirsiniz. Lakin dinlenme en değerlisi, zira yaş ilerledikçe bedenin toparlanması yavaşlıyor. Bedeniniz 90 dakikanın yükünü hissediyor. Yalnızca bir iki şey değil birçok şey var direktörüz gereken. Örnek olarak her egzersiz öncesi ve sonrası yaklaşık 20-30 dakika sakatlık önleyici idmanlar yapıyorum. Zira artık normaliniz, alışkanlığınız olmaya başlıyor…”
“İKİ SENE EVVEL BEŞİKTAŞ İLGİLENDİ”
“Bu transfer periyodunda Türkiye’de yalnızca beni Fenerbahçe istedi. 2 sene evvel Beşiktaş’ın da bir ilgisi olmuştu. Fenerbahçe idaresi ile 2 sene evvel konuşmuştuk. Fenerbahçe üzere bir ekibin 9 sene şampiyon olamaması, mümkün olmamalı. Bu da benim buraya gelmem için büyük bir motivasyon ve meydan okumaydı.
Sadece saha içerisinde değil, saha dışında da kalitemle insanları memnun edebilmek, bu mantaliteyi ve kaliteyi buraya getirebilmek değerli.
Çünkü bu grubun her sene kupaları kazanmaya muhtaçlığı var. Kulüple görüştüğüm vakit beni ne kadar istediklerini gördüm. Bana bütün projeyi sundular. Ayrıntı veremem. Ancak Fenerbahçe Türkiye’nin en büyük kulübü.
Size gelip hürmet duyduklarını gösterdikten sonra zati benim için kafiydi. Onlarla konuştuğum vakit, liderle da görüştüğümde o da çok istekliydi. Kulübe aşık ve bu kulübün şampiyon olmasını istiyor. Bana birebir şeyi söyledi. ‘Sana saha içerisinde ve saha dışında da gereksinimimiz var. Mantalitene de’ dedi. Ekibe yardım edecek öbür oyuncular da katıldı…”
“KADIKÖY’DEKİ SES, TON ÇOK FARKLI”
“Türkiye’de atmosferlerin hoş olduğunu biliyordum. Bilhassa bizim stadyumumuzda. Gol attığınızda biliyorsunuz ki beşerler isminizi söyleyip müziklerle kutlayacaklar. Bu da sizi daha duygusal yapıyor. Avrupa’da büyük statlarda oynadım. 30 binden 70-80 bin kişilik statlara kadar. Buradaki atmosfer, ton ve gürültü farklı. Burada bütün stadyum bağırıyor. Maça nazaran değişir. Mesela Milan’a karşı oynadığımız yarı final maçında ortam mükemmeldi. Avrupa’da tahminen kimi şeyler biraz daha değişik. Fakat burada müziklerin tonları farklı ve daha yüksek. Bu da sizi memnun ediyor. Zira futbol oynarken daha çok eğleniyorsunuz…”
“HEPİMİZ TEK GAYE İÇİN ÇALIŞIYORUZ”
“Daha evvel birkaç röportajda bunu lisana getirdim. Bence taraftarlarımız kusursuz. Kadroda 25 oyuncumuz var. Her bir oyuncumuz değerli. Ben yanılgı yapabilirim, siz kusur yapabilirsiniz, her oyuncu kusur yapabilir. Fakat bizler için kıymetli olan şey, taraftarımızın takviyesini hissetmek. Bana takviye verdiklerini görmek, alkışladıklarını görmek, bana güç vermeye çalıştıklarını görmek beni keyifli eder. Zira birtakım oyuncular bundan daha çok etkilenir, kimileri daha az etkilenir. Lakin her oyuncu için kendi taraftarları tarafından ıslıklanmak zordur. Kulüp için, futbolcular için taraftarların ardında olmaları çok kıymetli. Zira günün sonunda bütün oyuncular Fenerbahçe forması giyiyor. Ve hepimiz tek bir gaye için savaşıyoruz. Bazen taraftarları ateşlemeye çalışıyorum. Ancak biri yanılgı yaptığı vakit da bu yalnızca bir kusurdur. Herkes yanılgı yapar. O sırada sorun yaşayan oyuncuya yardım etmeye çalışalım ki sorun çözülebilsin…”
“BİR ŞEYİ YAPMIŞ OLMAK İÇİN YAPMAM”
“Öğrenmeyi seviyoruz ve istiyoruz. Oynadığımız her şeyi kazanmak istiyoruz. Okuldan sonra basketbol oynadığımda, halı saha oynadığımda daima kazanmak isterdim. Çocuklarımla oynadığımda kazanmaya çalışıyorum, lakin bazen onların kazanmasına müsaade veriyorum. Ben hiçbir şeyi yalnızca yapmış olmak için yapmam. Basketbol oynuyorsam yalnızca oynamak için oynamam. Âlâ oynamak ve kazanmak isterim. Masa tenisi ya da tenis de olur. Ne olursa olsun. Yalnızca ter atmak için yapmam. Zati her gün idmanlarda, maçlarda terliyorum. Açıklaması güç, lakin muhtemelen yetenekli bir milletiz. Bir halde her mevzuda yeterliyiz. Bu türlü olmak âlâ bir şey. Karım her vakit bana ‘Her şeyde güzelsin, her sporda iyisin’ diyor. Belirttiğim üzere şayet bir şeyi oynuyorsam, kesinlikle öğrenmek ve daha yeterli olmak isterim. Yoksa oynamanın manası yok.”
“KOLAY MAÇ YOK”
“Türkiye’de öteki kaliteli gruplar olduğunu da biliyoruz. Başlangıç bizim için uygundu fakat hem bizim hem de rakipler için dönem uzun. O yüzden her maç gelişmeliyiz, yanılgılarımızı öğrenmeliyiz. Hafta hafta daha uygun olmalıyız. Zira fakat bu halde daha fazla maç kazanabiliriz. Her lig farklıdır. Evet, beşerler Avrupa’dan geldiğinizde kolay olduğunu düşünebilir.
Artık kolay lig diye bir şey yok. Kolay maçlar da çok nadiren var. Her grup, taktiksel manada düzgün hazırlanıyor. Tahminen her grubun teknik kalitesi yok lakin koşabiliyorlar, savaşabiliyorlar. O yüzden farklı bir lig bekliyorum. Tıpkı birinci maçımızdaki üzere güç maçlar olacağını düşünüyorum. 2-0 öndeydik ve kırmızı kart gördüler lakin galibiyet için sonuna kadar savaşmamız gerekti. O yüzden futbol bu, her şeye hazır olmanız gerekiyor. Gaziantep FK maçında son dakikada hakem o durumu incelerken biraz korkmuştum. Allah’tan top dışarı çıkmıştı, lakin bizim yanılgımız. Maçı oralara biz getirdik, daha erken bitirmemiz gerekiyordu…”
“KENDİMİ KONUTUMDA HİSSEDİYORUM”
“Milano’da 2 yıl yaşadım. İstanbul’a yeni geldik lakin çok sevdik. O yüzden ikisi de diyebilirim. Kendimi şimdiden konutumda üzere hissediyorum. Milano ya da Roma’daki hayatımdan çok farklı değil. Bu işimizin bir kesimi. Çabuk alışmak zorundasınız. Bilhassa grup arkadaşlarınız ve tesis içerisinde çalışanlar olduğu vakit daha kolay oluyor. Tahminen burada taraftarlar biraz daha fanatik. Benimle fotoğraf çektirmek istedikleri vakit çok kibarlar.
Henüz çok dışarı çıkmadım. Şimdilik yalnızca akşam yemeği ve gibisi şeyler için dışarı çıkıyorum, zira onun dışında vakit yok. Her gün idman yapıyoruz, maçlarımız var. Lakin şu ana kadar düzgün gidiyor…”