İtalya’nın kuzeyindeki Güney Tirol bölgesinde, Alp Dağları’nın Ötzal Alpleri denilen kısmında 1991’de iki Alman yürüyüş yapıyordu. Yürüyüşçüler, bir buzulda “doğal bir mumya”ya dönüşmüş bir erkek cesedi buldu. Mumyanın yanında balta, yay, ayı derisi şapka ve birtakım giysiler vardı. “Buz adam Ötzi” denilen mumyanın 5 bin yıl evvel yaşadığı, sırtına saplanan bir ok ile öldürüldükten sonra buzun içinde donduğu anlaşıldı. İtalya’nın Güney Tirol Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Ötzi’ye 2012’de DNA’sından genom (kalıtım) tahlili yapıldı.
Göçmen bir aileden geliyor
2012’deki tahlil sonucunda Ötzi’nin açık ciltli ve saçlı olduğu, İtalya’nın Sardinya bölgesinden geldiği belirtildi. Lakin DNA teknolojisindeki gelişmeler üzerine Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü, bir müddet evvel Ötzi’ye yeni bir genom tahlili yaptı.
Bu yeni tahlilde Ötzi’nin Avrupalı değil, Anadolulu göçmen bir aileye mensup olduğu, koyu ciltli ve kel olduğu ortaya çıktı. Enstitüden Johannes Krause, “Yeni genom tahliline nazaran, 45 yaşında öldürülen Ötzi, erken Anadolu çiftçileriyle daha fazla ortak cedde sahip” dedi.
‘Çatışmalardan kaçmış olabilir’
Milliyet’e konuşan arkeolog Mesut Alp, şunları anlattı: “Ötzi’nin bulunduğu topluluk büyük ihtimalle yarı göçebe bir topluluk. Anadolu’daki alan yetmezliği, çatışmalar yüzünden göç etmiş olabilirler. Avlanacak hayvan sayıları azalmış, bir salgın yaşamış olabilirler. Bu nedenlerden ötürü Ötzi ve ataları adalara, adalardan kıta Avrupası’na göç etmiş olabilir. Yükseklere çıkmış olması da avlanacak hayvan sayısının azlığını işaret ediyor olabilir. Ötzi de okla vurulmuş, kanamadan ölmüş biri. Oradayken de yiyecek, barınma ya da muhakkak bir alanın korunması için bir savaş vermiş Ötzi.
Anadolu 60 milyon yıldır göç rotasında
Anadolu’nun 60 milyon yıldır yalnızca beşerler için değil tüm canlılar için bir göç rotası üzerindeydi. 60-66 milyon yıl evvel Afrika kıtasıyla Avrupa’nın çarpışması sonucu su altından yükselen Anadolu coğrafyası puzzle’ın eksik modüllerini temsil ediyor. Martin Bernal’ın 19’uncu yüzyıl sonu, 20’nci yüzyıl başında yazdığı Kara Athena’da ‘Biz medeniyetin Yunanistan’dan başlayarak dünyaya yayıldığına, tarihin sıfır noktasının Yunanistan ve Atina olduğuna inanırdık. Mezopotamya’da hafriyatlar başladığında medeniyetin çok daha kadim bir toprak kesiminden Yunanistan’a gelmiş olabileceğini gördük’ denilmişti. İtalya-Avusturya hududunda yüksek bir dorukta bulunmuş olması Ötzi’yi çabucak sarışın, mavi gözlü, ilah Thor’a benzeyen bir tipte hayal ettirdi insanlara. Genetik mühendisliği sayesinde Ötzi’nin aslında hiç de ülkü Avrupalı ceddine benzemediği, tersine mülteciler üzere günümüzde hor gördükleri bireylere benzediği çıktı ortaya. Ve bu birey Avrupa’nın en kadim atalarından birini temsil ediyor üzere.”
Obezite ve diyabet riski yüksekti
Çoğu Avrupalı; Anadolu’dan gelen çiftçiler, batıdan avcı-toplayıcılar ve doğudan çobanlar olmak üzere 3 kümeden gen karışımına sahip. Lakin Ötzi’nin soyunun yüzde 92’sinin yalnızca Anadolu çiftçilerinden geldiği belirtildi. Araştırmacılar, genom tahlilinin Ötzi’de obezite ve diyabet riskinin de yüksek olduğunu gösterdiğini bildirdi. 2012’deki DNA tahlilini yapanlar, Avrupalı Ötzi’nin cildinin buzda yoğunlaştığını sanmıştı ancak artık bunun doğal cilt rengi olduğu tespit edildi.